“Arrazoi dialektikoa desarrazoi da arrazoi dominatzailearen ikuspuntutik: azken hau desmozorrotuz eta gaindituz bihurtzen da arrazoitsu” Theodor W. Adorno, Minima moralia “Pentsamendu dialektikoaren egoera Frantzian eta munduan?”. Mahai inguru honen izenburua oso gurari handikoa da. Munduan? Ez naiz arriskatuko. Bertel Olmann-ek mundu anglo-saxoian inbestigazio dialektikoen egoerari buruz ohar kitzikagarriak eman berri ditu. Frantziari bereziki dagokionez kultura […]
Euskara
Gaur egun webgunea frantsesez dago osatuena. Ingelesez, alemanez, gaztelaniaz, italieraz eta portugesez (eta beste hizkuntza batzuetan) bertsioak lanean ari dira.
“Hirugarren bidea”: Zentroko ezker berriak
M. Minc-en begikoa, “mundializazio zoriontsua”-k badu bere hegaletan beruna. Krisi internazionalaren azelerazio izugarria eta M. Schröderren garaipen elektorala Alemanian, aski izan dira berri ona irakiten jartzeko: amaitu da negu liberala, hara etorria udaberri sozialdemokrata. Sozialismo “neo” delakoa iritsia egonen litzake, goitik behera berritua, neolangile eta neokeinesiarra. Aurrerantzean kontua gehiago da Third Way (hirugarren bidea) eta […]
Politika eta historia
Michel Surya: Stéphane Courtois-ek Komunismoaren liburu beltza-ren sarreran aurreratu duen tesiari aurre egin dioten arraro horietako bat izan zara zu. Tesi hori, orain argi dago, komunismoaren eta nazismoaren artean parekidetasun bat suposatzen saiatzen da. Horren aurka agertu zara historialari moduan. Hau da, komunismoaren historiari bere lodiera, bere konplexutasuna ematen ahalegindu zara. Bainan ikusita dago: historialari […]
Zertan diren ezkerreko amets haiek?
“Ezkerreko ametsak” da solasaldi honen antolatzaileek jarri didaten gaia. Ezker ameslaria, bada? Eta zer amestu duen? Ametsak izan baziren, ez ziren uniformeki uherrak edo arroxak izan. Batzuk, Sobiet Batasuna estalinista edo breznevistaren kolorez jantzitako promesaren lurraldearekin, lanaren kultu estajanobistarekin, behartutako kolektibizazioaren eta industrializazio azeleratuaren balentriekin, altzairu tona eta tximini ketsuekin, mota guztitako domina olimpikoekin egin […]
Zaharra eta berria
Mogimendu sozial berriei eta politikarekiko duten harremanei buruz Critique Communiste aldizkariak (169/170 zenb., 2003ko uda) bidalitako galdeketari erantzunak. Galdeketa honako hau zen: 1) “Mogimendu sozial berriaren” aldetik, zer den benetan berria dena, zein muga eta problema agertzen diren garrantzitsuenak, nola envisagertu jauzi kualitativo bat mogimendu horiei ahalbidetuko diena transformazio sozialerako polítika- berrikuntzarako duten almena garatzea? […]
XXI Mendeko iraultzak
Jean-Michel Helvig: gaur egun trotskistak nonnahi daude, bainan troskismoa inon ez… Daniel Bensaïd: Horri deituko lioke Jacques Derridak presentzia espektrala! Nik neuk neure burua troskitatzat daukat estalinista baten aurrean, antisemita baten aurrean judeua naizen bezala, negatiboki eta erronka gisa, bainan izu identitariorik gabe. Egin diren erabilera eta abusuak ikusirik, troskismoa singularrean marxismo singularrean bezaian fantasmatikoa […]
Haritik berriro helduz
Lignes: Esperientzia bat, etsigarria eta ideologikoki asturagaitza, onuragarria izan daiteke? Bestela esanda, sozialismoa frantziarraren porrot politiko eta deskalabru ideologikotik zein balantze politikoa egiten duzu? Daniel Bensaïd: Hondamen bikoitz baten kolpearen pean gaude. Bata, jadanik gertatua eta iraupen ertainekoa izan dena, ankerkeria estalinistarena da. Bestea, oraingoa, Miterranden hamarkadakoa, zeinean ezabatu egin dira ezkerreko nolabaiteko ideia izan […]
Komunismoaren ahalmenak
“1843an Engelsek argitara eman zuen artikulu bat “kontinentean erreforma sozialak egindako aurrerapenak” gaitzat harturik. Komunismoa zen, esaten zuen, “zibilizazio modernoaren baldintza orokorretatik abiatuz argi eta garbi atera beharra dagoen ezinbesteko ondorioa”. Komunismo logikoa, hitz batean, 1830eko iraultzaren ondorioa, langileek “itzuli bait ziren iturri bizietara eta iraultza handiaren aztertzera eta Babeuf-en komunismoa, bizitasunez, berea egin bait […]